Bạn đã từng tối ưu nội dung và Onpage rất kỹ nhưng bài viết vẫn không thể lên top Google? Đây là tình trạng không hiếm, đặc biệt với những người mới làm SEO. Nguyên nhân thường nằm ở việc nội dung chưa đủ sâu hoặc chưa bao phủ toàn diện chủ đề.
Google không chỉ nhìn vào từng bài viết mà còn đánh giá tổng thể website trong lĩnh vực đó. Để cải thiện thứ hạng, bạn cần hiểu rõ khoảng cách nội dung (content gap) giữa mình và đối thủ – và bài viết này sẽ giúp bạn làm điều đó.
Content Gap là gì?
Hiểu đơn giản, content gap là phần nội dung mà đối thủ đã có và đang xếp hạng, còn bạn thì chưa. Để làm rõ hơn khái niệm này, bạn hãy cùng tôi tham khảo thêm cách các chuyên gia và nền tảng SEO như Ahrefs, Backlinko và Moz định nghĩa về content gap.
Các định nghĩa từ các chuyên gia SEO:
- Ahrefs: “Content gap” là quá trình xác định các từ khóa mà đối thủ đang xếp hạng, còn bạn thì không. Đây là cách nhanh nhất để phát hiện nội dung còn thiếu sót trên website của bạn.
“A content gap analysis compares your website’s content to competitors’ to find keywords that they rank for but you don’t.”
— Ahrefs Blog
- Backlinko: Theo Brian Dean, content gap không chỉ nằm ở từ khóa, mà còn ở chủ đề, câu hỏi, nhu cầu tìm kiếm mà người dùng quan tâm nhưng bạn chưa khai thác. Việc lấp đầy content gap giúp nâng cao topical authority và mở rộng phạm vi hiển thị.
“When you cover content gaps in your niche, you build topical authority and capture traffic you didn’t know you were missing.”
— Brian Dean, Backlinko
- Moz: Content gap là sự thiếu hụt không chỉ về từ khóa, mà còn về độ sâu, cách triển khai định dạng nội dung và khả năng đáp ứng intent. Để thu hút người dùng lẫn Google, nội dung phải toàn diện và đúng kỳ vọng tìm kiếm.
“Closing the content gap means more than just covering keywords. It’s about matching the depth, breadth, and format of what searchers expect.”
— Moz Blog
Nhìn chung…
Từ những định nghĩa trên, có thể thấy rằng các chuyên gia đều thống nhất:
Content gap là khoảng trống giữa những gì người dùng đang tìm kiếm – và những gì website của bạn chưa (hoặc chưa đủ tốt) để đáp ứng.
Khoảng trống này có thể đến từ việc thiếu từ khóa, thiếu các chủ đề bổ trợ, hoặc thiếu chiều sâu trong triển khai nội dung. Và đây cũng là quan điểm của tôi khi làm SEO:
Hiểu đúng về content gap là bước đầu tiên để nâng cấp toàn bộ chiến lược nội dung, biến một vài bài viết chất lượng thành một hệ thống đáng tin cậy trong mắt Google.
Hướng dẫn từng bước lấp đầy khoảng trống nội dung (content gap)
Sau khi đã hiểu rõ content gap là gì, việc tiếp theo bạn cần làm là bắt tay vào phân tích và lấp đầy khoảng trống đó trên chính website của mình. Quy trình dưới đây sẽ giúp bạn từng bước rà soát nội dung hiện có, so sánh với đối thủ, xác định phần còn thiếu và lên kế hoạch cải thiện một cách hiệu quả.
Bước 1: Thu thập toàn bộ nội dung hiện có trên website của bạn
Đầu tiên, bạn cần biết rõ mình đang có gì trong tay. Việc thu thập toàn bộ bài viết hiện có sẽ giúp bạn nắm được hệ thống nội dung đã triển khai, từ đó dễ dàng đối chiếu với đối thủ sau này.
Bạn có thể sử dụng công cụ Screaming Frog để crawl toàn bộ website của mình. Khi quá trình hoàn tất, hãy lọc ra các URL thuộc loại bài viết như blog, wiki, tài nguyên hướng dẫn… và xuất dữ liệu thành một file Excel hoặc CSV. Trong file này, bạn nên có các cột như:
- URL
- Tiêu đề bài viết
- Ngày xuất bản
- Từ khóa chính (nếu có)
- Lượng traffic (có thể lấy từ GSC hoặc Google Analytics)
Khi đã có file tổng hợp, bạn sẽ có một cái nhìn đầy đủ về nội dung hiện có để sử dụng cho các bước phân tích tiếp theo.
Bước 2: Xác định rõ chủ đề/mảng bạn muốn xây dựng thẩm quyền
Trước khi phân tích content gap, bạn cần xác định rõ: mình muốn xây dựng thẩm quyền trong lĩnh vực nào? Việc chọn chủ đề chính không chỉ giúp bạn định hướng nội dung dễ dàng hơn, mà còn giúp Google hiểu được bạn đang thực sự “chuyên” về điều gì. Điều này rất quan trọng vì Google ngày càng ưu tiên những website có chiều sâu chuyên môn trong một lĩnh vực cụ thể – còn gọi là “topic authority”.
Theo nguyên tắc EEAT (Experience, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness) và tài liệu Google Search Quality Rater Guidelines, Google đánh giá cao các trang web thể hiện được sự hiểu biết chuyên sâu và độ tin cậy với người dùng. Và một trong những tín hiệu quan trọng là: nội dung của bạn có bao phủ đầy đủ các khía cạnh của một chủ đề hay không.
Vì vậy, thay vì viết dàn trải nhiều chủ đề khác nhau, bạn nên chọn ra 1–2 mảng chính để đầu tư nội dung bài bản, có chiều sâu và hệ thống.
Cách xác định chủ đề chính:
- Dựa vào lĩnh vực sản phẩm/dịch vụ bạn cung cấp.
- Dựa vào những chủ đề bạn có chuyên môn hoặc tài nguyên để khai thác lâu dài.
- Dựa vào tiềm năng tìm kiếm: bạn có thể sử dụng Google Trends, Ahrefs hoặc Keyword Planner để xác định mảng đang được quan tâm.
Ví dụ:
- Nếu bạn là một trung tâm đào tạo SEO, bạn có thể chọn 2 chủ đề chính là “Content SEO” và “Technical SEO”.
- Nếu bạn đang vận hành một agency marketing, bạn có thể chọn các cụm như “Quảng cáo Facebook” hoặc “Tối ưu chuyển đổi (CRO)”.
Khi đã xác định được chủ đề chính, bước tiếp theo là liệt kê các từ khóa trung tâm xoay quanh từng chủ đề. Chúng sẽ là nền tảng để bạn tìm kiếm đối thủ cạnh tranh trực tiếp và xây dựng các cụm nội dung (topic cluster) trong các bước tiếp theo.
Bước 3: Xác định top 10 website đối thủ trong lĩnh vực của bạn
Đây là bước quan trọng để xác định xem mình đang thua kém ai – và học được gì từ họ. Bạn hãy mở Google và tìm kiếm với các từ khóa chính mà bạn đã chọn ở bước 2. Sau đó, quan sát trang kết quả đầu tiên và ghi lại các domain xuất hiện nhiều lần.
Hãy ưu tiên chọn các website có blog hoặc chuyên mục tài nguyên chia sẻ kiến thức, vì đây mới là nơi chứa nội dung hữu ích để phân tích. Tránh chọn các trang chỉ cung cấp dịch vụ hoặc trang tin tức tổng hợp.
Khi đã lọc xong, bạn nên tạo một file danh sách gồm:
- Tên website
- URL blog hoặc chuyên mục chính
- Tần suất xuất bản
- Loại nội dung chính
Danh sách này sẽ là cơ sở để bạn tiến hành các bước phân tích nội dung đối thủ ở phần sau.
Bước 4: Gom bài viết của bạn và đối thủ vào từng cụm chủ đề (topic cluster)
Sau khi đã có dữ liệu nội dung từ cả website của bạn và đối thủ, bước tiếp theo là nhóm chúng lại theo từng cụm chủ đề – còn gọi là topic cluster. Việc này giúp bạn nhìn ra được nội dung đã bao phủ đến đâu, có thiếu sót gì không và nên mở rộng theo hướng nào để tăng tính toàn diện.
Để thực hiện hiệu quả, bạn có thể dựa trên danh sách câu hỏi quan trọng sau để tự tìm ra cách phân tích nội dung đối thủ tốt nhất.
Câu hỏi 1: Chủ đề nội dung của đối thủ đã được triển khai trên website của bạn chưa?
Nếu chưa có, bạn hãy tự hỏi bản thân xem chủ đề này có đủ tiềm năng để xây dựng nội dung hay không. Bạn có thể đánh giá dựa trên một số yếu tố như:
- Chủ đề đó có đúng với khách hàng mục tiêu của bạn không?
- Có tiềm năng hút traffic hoặc chuyển đổi không?
- Có phù hợp với thương hiệu hoặc định hướng nội dung dài hạn không?
- Mức độ cạnh tranh có quá cao so với nguồn lực bạn đang có?
Câu hỏi 2: Nếu chủ đề đó đã có trên website mình, vậy mình đã triển khai đủ sâu chưa?
- Hãy kiểm tra xem cụm chủ đề đó có đầy đủ các nhánh con như đối thủ không.
- Bạn có bỏ sót các từ khóa tiềm năng mà đối thủ đã triển khai?
- Có đang bị trùng lặp nội dung, hoặc chưa rõ cấu trúc?
Câu hỏi 3: Nếu cả bạn và đối thủ đều đã có cùng một chủ đề, ai làm tốt hơn?
Để trả lời được câu hỏi này bạn có thể cân nhắc các yếu tố sau:
- Giọng văn
- Góc tiếp cận nội dung
- Tính cập nhật của nội dung bài viết
- Bố cục, hình thức trình bày
Bên cạnh đó, bạn cũng nên rà soát xem trong cụm nội dung đó có bài nào đã lỗi thời, cần cập nhật hoặc có thể mở rộng để bao phủ thêm chủ đề con mà trước đây bạn chưa nhắm tới.
Sau khi đã kiểm tra và phân nhóm, bạn hãy tạo 2 bảng so sánh để dễ theo dõi:
- Bảng 1 dùng để so sánh tổng các chủ đề và số lượng bài viết cho mỗi chủ đề của từng đối thủ.
- Bảng 2 liệt kê các bài viết cho mỗi từ khóa của website bạn và đối thủ, bao gồm: Chủ đề, URL, từ khóa, title, outline, số lượng chữ
Bảng này sẽ giúp bạn nhận diện các khoảng trống một cách trực quan, từ đó đưa ra hướng bổ sung hoặc cải thiện nội dung cụ thể hơn.
Bước 5: Tìm từ khóa đối thủ có mà bạn chưa có
Ngoài việc so sánh chủ đề, bạn cũng nên tìm hiểu xem đối thủ đang xếp hạng với từ khóa nào mà bạn lại chưa có mặt. Mục tiêu của bước này là tìm ra những từ khóa có tiềm năng mà bạn chưa khai thác, từ đó mở rộng nội dung hoặc viết mới bài viết phù hợp.
Để làm điều này, bạn có thể sử dụng công cụ Content Gap Tool của Ahrefs theo các bước sau:
- Truy cập Ahrefs > Site Explorer > nhập domain website của bạn.
- Trong thanh bên trái, chọn Content Gap.
- Tại đây, nhập domain của 3–5 đối thủ bạn đã xác định ở bước 3. Nhấn “Show keywords”.
- Ahrefs sẽ trả về danh sách từ khóa mà các đối thủ có thứ hạng, nhưng bạn không có.
- Nhấn “Export” để tải file về.
- Mở file và tiến hành lọc:
- Loại bỏ các từ khóa liên quan đến thương hiệu riêng hoặc địa phương không phù hợp
- Giữ lại các từ khóa có search intent phù hợp với mục tiêu nội dung của bạn
Kết quả bạn nhận được là một danh sách các từ khóa đang bị bỏ sót – đây chính là cơ hội để bạn viết bài mới hoặc mở rộng nội dung cũ, giúp tăng khả năng bao phủ và cạnh tranh trên SERP.
Bước 6: Rà soát nội dung đã cũ hoặc lỗi thời trên website
Không phải khoảng trống nội dung nào cũng là chưa từng viết đôi khi bạn đã có bài nhưng nội dung đã lỗi thời. Những bài này nếu không được cập nhật sẽ làm giảm độ tin cậy với cả người dùng lẫn Google.
Để rà soát hiệu quả, bạn có thể sử dụng Google Analytics (GA) và Google Search Console (GSC) để đánh giá hiệu suất nội dung cũ:
- Trên GA (hoặc GA4):
- Vào mục Behavior > Site Content > All Pages (hoặc tương đương trên GA4).
- Lọc các trang có thời gian xuất bản từ 1–2 năm trở lên.
- Xem các chỉ số như: Sessions, Bounce Rate, Average Time on Page.
- Nếu bài viết có lượng truy cập giảm đều, thời gian đọc thấp hoặc tỷ lệ thoát cao, đó là dấu hiệu cần xem lại nội dung.
2. Trên GSC:
- Vào tab “Hiệu suất” > lọc theo URL cụ thể hoặc thư mục nội dung.
- Xem số lần hiển thị, lượt click, CTR và vị trí trung bình theo thời gian.
- Nếu bài từng có traffic nhưng đang tụt hạng, đó là ứng viên cần cập nhật.
Sau khi xác định, hãy:
- Kiểm tra lại nội dung: có lỗi thời, thiếu sót hoặc không còn phù hợp không?
- Cập nhật số liệu, xu hướng mới, link hỏng nếu có.
Cập nhật lại các bài viết này sẽ giúp giữ vững độ tin cậy với Google, đồng thời tận dụng được sức mạnh từ những nội dung từng có hiệu quả thay vì phải viết lại từ đầu.
Bước 7: So sánh độ sâu bài viết của bạn với đối thủ
Một lý do khiến nội dung không thể cạnh tranh là vì bài viết của bạn còn “nông” – tức là chỉ nói chung chung, chưa thực sự giải quyết vấn đề một cách đầy đủ. Trong khi đó, Google ngày càng ưu tiên những nội dung có chiều sâu: bao phủ toàn diện một chủ đề, giải đáp mọi câu hỏi người dùng có thể đặt ra, và dẫn dắt họ đến hành động cụ thể.
Vậy thế nào là một bài viết có chiều sâu? Hãy thử tưởng tượng bạn đang viết bài về chủ đề: “Content SEO”.
- Một bài nông sẽ chỉ dừng lại ở việc định nghĩa Content SEO là gì, vì sao nó quan trọng, và đưa ra vài mẹo cơ bản.
- Một bài viết đủ sâu sẽ mở rộng ra nhiều khía cạnh hơn, như:
- Các loại content SEO: blog, landing page, evergreen content…
- Mối quan hệ giữa content và keyword intent
- Các bước viết content chuẩn SEO: từ nghiên cứu từ khóa đến đo lường hiệu quả
- Cách audit và cập nhật nội dung cũ
- So sánh giữa content SEO và content marketing
- Các case study thực tế hoặc lỗi sai phổ biến cần tránh
Google đánh giá cao những bài viết có cấu trúc như vậy vì chúng giúp người đọc giải quyết vấn đề từ A–Z, không cần phải quay lại Google để tìm kiếm thêm.
Chiều sâu không đồng nghĩa với việc viết dài dòng, mà là viết đúng – đủ – có chiến lược, thể hiện bạn thật sự hiểu rõ chủ đề đó.
Để đánh giá độ sâu, bạn hãy chọn một bài viết của mình và một bài cùng chủ đề từ đối thủ, rồi so sánh các yếu tố như:
- Cấu trúc bài viết: số lượng H2, H3, logic sắp xếp nội dung
- Mức độ chi tiết của từng ý
- Họ có đưa ví dụ, bảng biểu, hình ảnh minh họa không?
- Họ có giải thích kỹ các khái niệm chuyên môn? Có checklist, hướng dẫn từng bước?
- Giọng văn và cách tiếp cận có rõ ràng, dễ hiểu và gần gũi với người đọc không?
Nếu nhận thấy bài viết của bạn còn thiếu chiều sâu so với đối thủ, đây là lúc bạn cần mở rộng, nâng cấp hoặc tái cấu trúc lại nội dung cho phù hợp.
Bước 8: Đối chiếu nội dung theo hành trình khách hàng
Không phải ai cũng tìm đến website của bạn ở cùng một điểm xuất phát. Có người chỉ mới chớm quan tâm đến vấn đề, có người đang so sánh các lựa chọn, và cũng có người đã sẵn sàng đưa ra quyết định mua hàng hoặc liên hệ dịch vụ. Đó là lý do bạn cần kiểm tra xem nội dung của mình đã bao phủ đầy đủ các giai đoạn trong hành trình tìm kiếm của khách hàng chưa? Nếu không, bạn đang bỏ lỡ rất nhiều cơ hội chuyển đổi.
Thông thường, hành trình khách hàng sẽ gồm 3 giai đoạn chính:
- Giai đoạn Nhận thức: Khách hàng bắt đầu tìm hiểu về một vấn đề hoặc nhu cầu nào đó. Nội dung ở giai đoạn này thường mang tính khái quát, định nghĩa, giới thiệu. Ví dụ: “Bệnh lý về khớp thường gặp”, “Làm thương hiệu cá nhân là gì?”.
- Giai đoạn Cân nhắc: Người dùng đã hiểu vấn đề và bắt đầu tìm kiếm giải pháp, so sánh các lựa chọn. Nội dung ở giai đoạn này nên cung cấp thông tin chuyên sâu, bài viết phân tích, đánh giá, hướng dẫn chọn lựa. Ví dụ: “So sánh 5 phần mềm quản lý công việc phổ biến”, “Phương pháp trị liệu khớp không dùng thuốc”.
- Giai đoạn Quyết định: Người dùng đã sẵn sàng hành động – mua hàng, đăng ký, liên hệ. Nội dung ở đây cần rõ ràng, thuyết phục, có CTA cụ thể. Ví dụ: “Đặt lịch tư vấn chuyên gia miễn phí”, “Đăng ký học thử khóa Content Marketing”.
Hãy rà soát lại website của bạn, đặc biệt trong từng cụm chủ đề chính, xem đã có nội dung tương ứng cho từng giai đoạn hay chưa. Nếu thiếu, đó chính là một content gap theo hành trình khách hàng mà bạn nên bổ sung ngay để không bỏ sót nhu cầu ở bất kỳ giai đoạn nào.
Bước 9: Lập kế hoạch cải thiện nội dung
Sau khi đã có đầy đủ dữ liệu từ 8 bước trên, bạn hãy tổng hợp lại thành một bảng kế hoạch cụ thể.
Tốt nhất, bạn nên sử dụng Excel hoặc Notion để quản lý. Với mỗi bài viết, hãy gắn tag tương ứng:
- Viết mới
- Cập nhật
- Mở rộng
- Thay đổi cấu trúc
Đồng thời, bạn nên ưu tiên xử lý các bài có:
- Volume cao
- Intent rõ ràng
- Thiếu hụt nhiều so với đối thủ
Lúc này, bạn đã có một roadmap rõ ràng để nâng cấp nội dung toàn bộ website một cách bài bản, có chiến lược và bền vững.
Content gap không chỉ là khoảng trống từ khóa mà là dấu hiệu cho thấy website của bạn chưa thực sự bao phủ đầy đủ một chủ đề, chưa tối ưu theo hành trình tìm kiếm của người dùng, hoặc chưa thể hiện rõ vai trò chuyên gia trong mắt Google.
Thông qua 9 bước trong bài viết này, bạn đã được hướng dẫn cách:
- Thu thập và rà soát nội dung hiện có
- Xác định chủ đề trọng tâm và cụm nội dung cần xây dựng
- Phân tích đối thủ, tìm từ khóa còn thiếu
- Kiểm tra chất lượng và chiều sâu nội dung hiện tại
- Lập kế hoạch cụ thể để lấp đầy mọi khoảng trống
Khi bạn kiên trì thực hiện quy trình này, không chỉ giúp cải thiện thứ hạng SEO mà còn xây dựng được một hệ thống nội dung có chiều sâu, có định hướng và thực sự mang lại giá trị cho người đọc.
Chúc bạn sớm bứt phá trên bảng xếp hạng tìm kiếm!
